Tin bóng đá - Vừa bước sang tuổi 18 và được trao số áo 10 huyền thoại ở Barca, Lamine Yamal đã đứng trước áp lực của lăng kính soi rọi từ dư luận, không chỉ trên sân mà còn cả đời tư.
Bạn đang xem tin tức tại trang web https://vuicungbongda.com
Mới đây, bà Ana Redondo, Bộ trưởng Bộ Bình đẳng Tây Ban Nha, khẳng định rằng Lamine Yamal "là một hình mẫu" cho giới trẻ và "phải chịu trách nhiệm" sau khi tổ chức một bữa tiệc sinh nhật có thuê những nghệ sĩ người lùn để giải trí.
Phát ngôn này được đưa ra nhằm đáp lại tuyên bố của chính Lamine Yamal trong buổi ra mắt chiếc áo số 10 và ký kết hợp đồng mới với Barca. Khi đó, sao trẻ người Tây Ban Nha đã bảo vệ quyền tự do cá nhân của mình, khẳng định rằng anh có quyền làm điều mình muốn trong đời sống riêng tư và vui chơi theo cách anh thấy phù hợp. Cụ thể, anh nói với đài phát thanh Catalonia: "Tôi làm việc cho Barca, tôi thi đấu cho Barca; nhưng khi rời khỏi Ciutat Esportiva (trung tâm tập luyện của đội bóng), tôi tận hưởng cuộc sống của riêng mình, thế thôi".
Những động thái mới nhất của vụ việc làm dấy lên một cuộc tranh luận lâu đời trong giới thể thao: Liệu một VĐV nổi tiếng có cần phải chịu trách nhiệm về mặt đạo đức trong đời sống cá nhân chỉ vì họ là hình mẫu cho giới trẻ?
Jose Luis Perez Trivino, Giáo sư Triết học Pháp lý của Đại học Pompeu Fabra (Tây Ban Nha) và đồng thời là Tổng biên tập của tạp chí Fair Play – Triết học, Đạo đức và Luật thể thao, phân tích trong một bài viết trên tờ El Pais rằng cần phân biệt giữa hai khía cạnh khác nhau khi nhìn nhận hình ảnh của một VĐV như một tấm gương: hành vi của họ trên sân khi thi đấu và cách họ cư xử trong đời sống cá nhân.
Về khía cạnh đầu tiên, tức thi đấu thể thao, gần như không có gì phải bàn cãi về tính gương mẫu của các VĐV. Nhà hoạt động người Iraq và chủ nhân giải Nobel Hòa bình, Nadia Murad, từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn: "Việc giới trẻ biết đến Messi và các cầu thủ khác là rất quan trọng... họ mang lại niềm vui. Tôi hy vọng các bạn trẻ nhìn họ như những tấm gương...".
Theo bà Murad, vai trò gương mẫu này đặc biệt ý nghĩa trong những bối cảnh mà giới trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi các tư tưởng cực đoan: "Khi các bạn trẻ coi VĐV là hình mẫu, họ sẽ tránh xa việc gia nhập các tổ chức như IS". Vì vậy, việc yêu cầu các VĐV cư xử gương mẫu trên sân thi đấu là điều tự nhiên. Tôn trọng luật lệ, tinh thần thể thao, nỗ lực và sự kiên cường là những giá trị phổ quát mà các VĐV truyền tải trực tiếp qua màn trình diễn chuyên nghiệp.
Sân thi đấu, xét cho cùng, là một phần mở rộng của công việc, và như bất kỳ chuyên gia nào, họ được kỳ vọng thực hiện công việc đó với đạo đức nghề nghiệp và sự tôn trọng đối với khán giả.
Về điểm này, theo Giáo sư Jose Luis, khó có chỗ cho sự mơ hồ: hành động công khai của các VĐV là một phần của màn trình diễn, được công chúng chứng kiến và định hình nhận thức xã hội về công lý, tinh thần đồng đội hay bạo lực.
Tuy nhiên, khi xét đến khía cạnh thứ hai, tức đời sống cá nhân, những câu hỏi bắt đầu nảy sinh. Liệu xã hội có thể yêu cầu các VĐV phải gương mẫu về mặt đạo đức trong một lĩnh vực vốn thuộc về sự riêng tư của họ? Theo đánh giá của Giáo sư Jose Luis, cuộc tranh luận ở đây phức tạp hơn và đặt ra ít nhất ba vấn đề chính.
Thứ nhất, có một quan điểm tự do cho rằng không ai bị bắt buộc phải sống "đức hạnh" hơn người khác chỉ vì họ nổi tiếng. Đời sống cá nhân, về bản chất, là không gian mà mỗi người có quyền hành xử theo niềm tin và mong muốn của riêng mình, miễn là không vi phạm pháp luật. Như Yamal đã nói: "Trong đời sống cá nhân, tôi làm những gì tôi muốn". Lập trường này gắn liền với khái niệm cơ bản về quyền tự chủ cá nhân, vốn không bị xóa bỏ chỉ vì một người trở nên nổi tiếng.
Thứ hai, cần đặt câu hỏi liệu có công bằng khi yêu cầu một người trẻ ở độ tuổi 18 phải gương mẫu về mặt đạo đức. Ở độ tuổi này, một người khó có đủ thời gian hay sự trưởng thành để nhận thức đầy đủ về vai trò hình mẫu cho cả một thế hệ. Điều này càng đúng với các VĐV, những người thường sống trong một "bong bóng" do tính chất đặc thù của nghề nghiệp. Việc xã hội lý tưởng hóa các thần tượng có thể dẫn đến việc đặt lên vai họ những kỳ vọng không thực tế và bất công.
Thứ ba, trong bối cảnh xã hội ngày càng đa dạng và đa nguyên, các chuẩn mực về thẩm mỹ, xã hội, và thậm chí đạo đức cũng trở nên khác biệt. Điều mà một nhóm người cho là không phù hợp về mặt đạo đức có thể chỉ là hành động hợp pháp hoặc thậm chí tầm thường đối với nhóm khác. Trong bối cảnh này, việc yêu cầu một VĐV đại diện cho một lý tưởng đạo đức cụ thể không chỉ là đòi hỏi quá mức, mà còn có nguy cơ dẫn đến những áp đặt rộng hơn: từ cách họ vui chơi, âm nhạc họ nghe, phong cách họ chọn, cho đến những người bạn họ kết giao. Nguy cơ của việc áp đặt trách nhiệm gương mẫu lên các VĐV chính là việc bắt họ phải hy sinh quyền tự do cá nhân vì những chuẩn mực chưa chắc đã được đồng thuận.
Cuối cùng, Giáo sư Jose Luis kết luận: Việc các VĐV tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý và cư xử theo những chuẩn mực đạo đức nhất định là điều đáng mong đợi, bởi tầm ảnh hưởng của họ đối với giới trẻ là rất lớn. Song, việc biến kỳ vọng này thành một yêu cầu pháp lý hoặc đạo đức có thể đặt lên họ một gánh nặng mà nhiều người trong số họ chưa được chuẩn bị để gánh vác, và điều này có thể gây ra những hệ quả không mong muốn cho sự phát triển cá nhân của họ.
Theo ông, thay vì đe dọa bằng các biện pháp pháp lý hay yêu cầu trách nhiệm, các cơ quan thể thao Tây Ban Nha như Hội đồng thể thao Quốc gia (CSD), Ủy ban Olympic Tây Ban Nha (COE), các liên đoàn và CLB nên đóng vai trò tích cực hơn trong việc giáo dục và nâng cao nhận thức về ý nghĩa của việc trở thành một VĐV và tầm ảnh hưởng xã hội mà họ có thể mang lại.
Hoàng Thông (theo El Pais)
Tin bong da - Yamal co can guong mau hon VDV khac?
Tin bong da - Vua buoc sang tuoi 18 va duoc trao so ao 10 huyen thoai o Barca, Lamine Yamal da dung truoc ap luc cua lang kinh soi roi tu du luan, khong chi tren san ma con ca doi tu.
Ban dang xem tin tuc tai trang web https://vuicungbongda.com
Moi day, ba Ana Redondo, Bo truong Bo Binh dang Tay Ban Nha, khang dinh rang Lamine Yamal "la mot hinh mau" cho gioi tre va "phai chiu trach nhiem" sau khi to chuc mot bua tiec sinh nhat co thue nhung nghe si nguoi lun de giai tri.
Phat ngon nay duoc dua ra nham dap lai tuyen bo cua chinh Lamine Yamal trong buoi ra mat chiec ao so 10 va ky ket hop dong moi voi Barca. Khi do, sao tre nguoi Tay Ban Nha da bao ve quyen tu do ca nhan cua minh, khang dinh rang anh co quyen lam dieu minh muon trong doi song rieng tu va vui choi theo cach anh thay phu hop. Cu the, anh noi voi dai phat thanh Catalonia: "Toi lam viec cho Barca, toi thi dau cho Barca; nhung khi roi khoi Ciutat Esportiva (trung tam tap luyen cua doi bong), toi tan huong cuoc song cua rieng minh, the thoi".
Nhung dong thai moi nhat cua vu viec lam day len mot cuoc tranh luan lau doi trong gioi the thao: Lieu mot VDV noi tieng co can phai chiu trach nhiem ve mat dao duc trong doi song ca nhan chi vi ho la hinh mau cho gioi tre?
Jose Luis Perez Trivino, Giao su Triet hoc Phap ly cua Dai hoc Pompeu Fabra (Tay Ban Nha) va dong thoi la Tong bien tap cua tap chi Fair Play – Triet hoc, Dao duc va Luat the thao, phan tich trong mot bai viet tren to El Pais rang can phan biet giua hai khia canh khac nhau khi nhin nhan hinh anh cua mot VDV nhu mot tam guong: hanh vi cua ho tren san khi thi dau va cach ho cu xu trong doi song ca nhan.
Ve khia canh dau tien, tuc thi dau the thao, gan nhu khong co gi phai ban cai ve tinh guong mau cua cac VDV. Nha hoat dong nguoi Iraq va chu nhan giai Nobel Hoa binh, Nadia Murad, tung chia se trong mot cuoc phong van: "Viec gioi tre biet den Messi va cac cau thu khac la rat quan trong... ho mang lai niem vui. Toi hy vong cac ban tre nhin ho nhu nhung tam guong...".
Theo ba Murad, vai tro guong mau nay dac biet y nghia trong nhung boi canh ma gioi tre de bi anh huong boi cac tu tuong cuc doan: "Khi cac ban tre coi VDV la hinh mau, ho se tranh xa viec gia nhap cac to chuc nhu IS". Vi vay, viec yeu cau cac VDV cu xu guong mau tren san thi dau la dieu tu nhien. Ton trong luat le, tinh than the thao, no luc va su kien cuong la nhung gia tri pho quat ma cac VDV truyen tai truc tiep qua man trinh dien chuyen nghiep.
San thi dau, xet cho cung, la mot phan mo rong cua cong viec, va nhu bat ky chuyen gia nao, ho duoc ky vong thuc hien cong viec do voi dao duc nghe nghiep va su ton trong doi voi khan gia.
Ve diem nay, theo Giao su Jose Luis, kho co cho cho su mo ho: hanh dong cong khai cua cac VDV la mot phan cua man trinh dien, duoc cong chung chung kien va dinh hinh nhan thuc xa hoi ve cong ly, tinh than dong doi hay bao luc.
Tuy nhien, khi xet den khia canh thu hai, tuc doi song ca nhan, nhung cau hoi bat dau nay sinh. Lieu xa hoi co the yeu cau cac VDV phai guong mau ve mat dao duc trong mot linh vuc von thuoc ve su rieng tu cua ho? Theo danh gia cua Giao su Jose Luis, cuoc tranh luan o day phuc tap hon va dat ra it nhat ba van de chinh.
Thu nhat, co mot quan diem tu do cho rang khong ai bi bat buoc phai song "duc hanh" hon nguoi khac chi vi ho noi tieng. Doi song ca nhan, ve ban chat, la khong gian ma moi nguoi co quyen hanh xu theo niem tin va mong muon cua rieng minh, mien la khong vi pham phap luat. Nhu Yamal da noi: "Trong doi song ca nhan, toi lam nhung gi toi muon". Lap truong nay gan lien voi khai niem co ban ve quyen tu chu ca nhan, von khong bi xoa bo chi vi mot nguoi tro nen noi tieng.
Thu hai, can dat cau hoi lieu co cong bang khi yeu cau mot nguoi tre o do tuoi 18 phai guong mau ve mat dao duc. O do tuoi nay, mot nguoi kho co du thoi gian hay su truong thanh de nhan thuc day du ve vai tro hinh mau cho ca mot the he. Dieu nay cang dung voi cac VDV, nhung nguoi thuong song trong mot "bong bong" do tinh chat dac thu cua nghe nghiep. Viec xa hoi ly tuong hoa cac than tuong co the dan den viec dat len vai ho nhung ky vong khong thuc te va bat cong.
Thu ba, trong boi canh xa hoi ngay cang da dang va da nguyen, cac chuan muc ve tham my, xa hoi, va tham chi dao duc cung tro nen khac biet. Dieu ma mot nhom nguoi cho la khong phu hop ve mat dao duc co the chi la hanh dong hop phap hoac tham chi tam thuong doi voi nhom khac. Trong boi canh nay, viec yeu cau mot VDV dai dien cho mot ly tuong dao duc cu the khong chi la doi hoi qua muc, ma con co nguy co dan den nhung ap dat rong hon: tu cach ho vui choi, am nhac ho nghe, phong cach ho chon, cho den nhung nguoi ban ho ket giao. Nguy co cua viec ap dat trach nhiem guong mau len cac VDV chinh la viec bat ho phai hy sinh quyen tu do ca nhan vi nhung chuan muc chua chac da duoc dong thuan.
Cuoi cung, Giao su Jose Luis ket luan: Viec cac VDV tuan thu cac nghia vu phap ly va cu xu theo nhung chuan muc dao duc nhat dinh la dieu dang mong doi, boi tam anh huong cua ho doi voi gioi tre la rat lon. Song, viec bien ky vong nay thanh mot yeu cau phap ly hoac dao duc co the dat len ho mot ganh nang ma nhieu nguoi trong so ho chua duoc chuan bi de ganh vac, va dieu nay co the gay ra nhung he qua khong mong muon cho su phat trien ca nhan cua ho.
Theo ong, thay vi de doa bang cac bien phap phap ly hay yeu cau trach nhiem, cac co quan the thao Tay Ban Nha nhu Hoi dong the thao Quoc gia (CSD), Uy ban Olympic Tay Ban Nha (COE), cac lien doan va CLB nen dong vai tro tich cuc hon trong viec giao duc va nang cao nhan thuc ve y nghia cua viec tro thanh mot VDV va tam anh huong xa hoi ma ho co the mang lai.
Hoang Thong (theo El Pais)
Tin bóng đá - Yamal có cần gương mẫu hơn VĐV khác?
Tin bóng đá - Vừa bước sang tuổi 18 và được trao số áo 10 huyền thoại ở Barca, Lamine Yamal đã đứng trước áp lực của lăng kính soi rọi từ dư luận, không chỉ trên sân mà còn cả đời tư.